Αναδημοσιεύουμε μεταφρασμένο στα Ελληνικά το άρθρο των F.T της 25/4/2024,για την Ελλάδα,το οποίο υπογράφει η οικονομική συντάκτης Valentina Romei.
"Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Σ’ ΕΝΑ (ΕΠΩΔΥΝΟ) ΠΛΑΙΣΙΟ"
Είναι καιρός να εξετάσουμε την “μετα-πανδημική” οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας μέσα σε ιστορικά πλαίσια.
Η χώρα βρίσκεται πράγματι ανάμεσα στους “πρωταθλητές” της Ευρωζώνης, όμως έχει καταστεί η φτωχότερη.
Την περασμένη εβδομάδα, ο οίκος αξιολόγησης S&P επιβεβαίωσε την αξιόλογη πορεία της χώρας, αναθεωρώντας τη θέση της στη θετική επενδυτική βαθμίδα.
Η αναβάθμιση οφείλεται στο γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση εφάρμοσε ένα πρόγραμμα “διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ευρείας κλίμακας και αντιμετώπισης σημείων μακροχρόνιας συμφόρησης” ,ενισχύοντας την ανάπτυξη και καταλήγοντας στην πτώση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ.
Η θετική προοπτική αντικατοπτρίζει την προσδοκία μας ότι το σύστημα της σφικτής δημοσιονομικής πολιτικής, θα συνεχίσει να ωθεί τη μείωση του δημόσιου χρέους, ενώ η ανάπτυξη θα συνεχίζει να ξεπερνά την αντίστοιχη των εταίρων της χώρας στην ΕΕ.
Στην πραγματικότητα, τα νέα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν από τη Eurostat την περασμένη Δευτέρα, καταδεικνύουν ότι το ποσοστό του δημόσιου χρέους επί του ΑΕΠ ,έπεσε στο 162%, δηλαδή κατά 10.8 μονάδες σε σύγκριση με το 2023.
Η ελληνική οικονομία, σημείωσε ανάπτυξη 2 % μέσα στο 2023, σε αντίθεση με τη γερμανική, η οποία είχε ύφεση 0.3 %.
Από το 2019, πριν την πανδημία, η οικονομία της χώρας είχε διπλάσια ανάπτυξη σε σχέση μ’ εκείνη της Ευρωζώνης.
Την περασμένη εβδομάδα, το ΔΝΤ ανακοίνωσε ότι η ελληνική οικονομία θα σημειώσει ανάπτυξη 2% και το τρέχον έτος, ενώ θα συνεχίσει να ξεπερνά το μέσο όρο ανάπτυξης της Ευρωζώνης για τα επόμενα δύο χρόνια!
Τα νούμερα που σημειώνει η χώρα στον τουρισμό-που είναι αλληλένδετα με τη βελτίωση της αγοράς εργασίας και της κατανάλωσης-βοηθούν.
Το ίδιο και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην άρση των εμποδίων της ανάπτυξης.
Τέτοιες είναι η βελτιούμενη πρόσβαση των πολιτών στις δημόσιες ψηφιακές υπηρεσίες, η επιτάχυνση του έργου της Δικαιοσύνης και η βελτίωση της διαφάνειας και των δημόσιων οικονομικών.
Όπως δήλωσε στο FTAV ο οικονομολόγος της BNB Paribas Guillaume Derrien, “Η ανανεωμένη οικονομική σταθερότητα και η αιχμηρή δημοσιονομική εδραίωση, καθιστούν την Ελλάδα έναν τόπο πολύ πιο ελκυστικό για επενδύσεις, σε σχέση με το παρελθόν"
Όμως, η πρόσφατη ανάκαμψη, ελάχιστα ανέβασε το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων, σε σχέση με τον μέσον ευρωπαϊκό όρο των τελευταίων δύο ετών και δεν κατάφερε να τους βγάλει από τη θέση των φτωχότερων κατοίκων της Ευρωζώνης.
Είναι μια σχετικά νέα συνθήκη για την Ελλάδα, της οποίας το κατά κεφαλήν ΑΕΠ βρισκόταν πολύ κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο το 2009.
Από τότε, 10 χώρες είδαν το βιοτικό επίπεδο των πολιτών τους να ξεπερνά το αντίστοιχο της Ελλάδας, αφήνοντας την τελευταία στη θέση της δεύτερης φτωχότερης χώρας εντός ΕΕ (μετά τη Βουλγαρία) και της φτωχότερης εντός Ευρωζώνης.
Και μάλιστα με τη διαφορά από τη Βουλγαρία να μειώνεται επικίνδυνα.
Δεν είναι παράλογο να πιστεύουμε πως η Ελλάδα, θα καταστεί σύντομα η φτωχότερη χώρα χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σ’ αυτό το σημείο, τίθεται το ερώτημα “πώς συμβαδίζουν η ιστορία της ισχυρής ανάκαμψης μ’ εκείνη της φτώχειας”.
H απάντηση βρίσκεται στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και της λιτότητας που επιβλήθηκε το 2010.
Οι δημόσιες δαπάνες περικόπηκαν και οι φόροι αυξήθηκαν, με σκοπό να διασφαλισθεί η διάσωση από το ΔΝΤ και την ΕΕ.
Η πολιτική αυτή, συρρίκνωσε την επιχειρηματικότητα, στένεψε τα περιθώρια των νοικοκυριών και καταρράκωσε την οικονομία.
Η έκταση της οικονομικής ζημιάς ήταν εξαιρετική για περίοδο ειρήνης.
Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 30 μονάδες.
To 2016, η καταναλωτική δαπάνη είχε μειωθεί κατά 24% σε σχέση με το 2007, η δημόσιες δαπάνες κατά 20% και οι επενδύσεις έκαναν “βουτιά” 65%.
Μέσα στην ίδια περίοδο, η παραγωγική δραστηριότητα μειώθηκε σχεδόν στο μισό, ενώ το λιανεμπόριο και οι επαγγελματικές δραστηριότητες, συρρικνώθηκαν κατά σχεδόν 1/3.
Η δε ανεργία εκτοξεύτηκε στο πρωτοφανές ποσοστό του 30%.
Για τους παραπάνω λόγους, η ελληνική οικονομία είναι σήμερα συρρικνωμένη κατά 19% σε σχέση με το 2007, παρά την ισχυρή ανάκαμψη που έλαβε χώρα κατά την περίοδο που ακολούθησε εκείνη της πανδημίας, όταν η ευρωπαϊκή οικονομία ανέκαμψε συνολικά κατά 17%.
“Το οικονομικό πλήγμα ήταν σχεδόν χωρίς ιστορικό προηγούμενο και μπορεί να συγκριθεί άμεσα μόνο με τη Μεγάλη Ύφεση του 1930”, σημειώνει ο George Lagarias, κορυφαίος οικονομολόγος του Mazars Wealth Management.
Οι πραγματικοί μισθοί υποχωρούσαν σταθερά μέχρι και το 2022 (τελευταία στοιχεία ΟΟΣΑ), ενώ βρίσκονται σήμερα 30% κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα.
Η χώρα έχει σήμερα μια από τις χαμηλότερες θέσεις όσον αφορά τον μέσο μισθό στον ανεπτυγμένο κόσμο.
Ο κατασκευαστικός τομέας-η “ατμομηχανή” της προ κρίσης ανάπτυξης-είχε σχεδόν εξαλειφθεί.
Οι δε επενδύσεις σε κατοικίες, που αντιστοιχούσαν σε πάνω από 10 μονάδες του ΑΕΠ κατά την περίοδο της “φούσκας” του 2008, περιορίζονται πλέον στο 2% του ΑΕΠ. που είναι το χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη.
Όπως αναφέρει ο κ. Dereien της ΒΝP, “Η Ελλάδα έχει σήμερα ένα πιο ισορροπημένο μοντέλο ανάπτυξης-κάτι που είναι θετικό-όμως η πτώση της κατασκευαστικής δραστηριότητας πρέπει να αντισταθμιστεί πλήρως με επέκταση σε άλλες δραστηριότητες.”
Υπάρχει επίσης ανησυχία όσον αφορά την μακροπρόθεσμη οικονομική προοπτική της Ελλάδας.
Ο κ. Lagarias υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη με περιορισμένη μόχλευση-όπως η περίπτωση της Ελλάδας-θα παραμείνει “νωθρή” και ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια επίμονων μεταρρυθμίσεων για να βρεθεί η χώρα στο επίπεδο που ήταν το 2007.
Ο χαμηλός δείκτης επενδύσεων και η ανεπαρκής παραγωγικότητα, συνεχίζουν να περιορίζουν την οικονομική προοπτική της χώρας κατά τον κ. Derrien.
Στην τελευταία του έκθεση, το ΔΝΤ αναφέρει επίσης τον κίνδυνο που προκύπτει από την κλιματική αλλαγή, με δεδομένο ότι το 90% των τουριστικών υποδομών και το 80% των βιομηχανικών δραστηριοτήτων, βρίσκονται σε περιοχές που είναι εκτεθειμένες σε μεγάλο κλιματικό κίνδυνο.
Επίσης, σημειώνεται η ύπαρξη του αυξανόμενου δημογραφικού προβλήματος.
Οι γεννήσεις στην Ελλάδα έπεσαν το 2022 σε χαμηλό 9 δεκαετιών, επιδεινώνοντας το πρόβλημα του ολοένα γηραιότερου και συρρικνούμενου πληθυσμού της χώρας, την ώρα που πολλοί νέοι φεύγουν κάθε χρόνο απ’ αυτήν.
Συνολικά, μπορούμε να πανηγυρίζουμε για την ανάκαμψη της Ελλάδας, αρκεί να τη δούμε μέσα στο πλαίσιο μιας απίστευτης οικονομικής κρίσης, που την έριξε μέσα σε μια “τρύπα” από την οποία δεν θα βγει καθόλου εύκολα.
Ακολουθούν γραφήματα του πρωτότυπου άρθρου των F.T.
Δημοσίευση σχολίου